Ναός της Ανάστασης του Χριστού

Κατευθυνόμαστε προς το εξωκλήσι της Αναστάσεως του Χριστού. Ο μνημειακός αυτός ναός της Αναστάσεως του Χριστού ή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ο οποίος έχει επικρατήσει να λέγεται «Χριστός», που πρόκειται μάλλον για τον κοιμητηριακό ναό, αναστηλώθηκε το 1969 υπό την επίβλεψη του μακαριστού Παύλου Λαζαρίδη και την  πρόθυμη συμπαράσταση της αρχιτέκτονος Άννας Ψωμά.

Ο τρόπος τοιχοποιίας, η χρήση πλίνθων και άλλα αρχιτεκτονι­κά στοιχεία, συνδέουν το ναό με το γειτονικό και σπουδαίο μνημείο της Παναγίας της Σκριπούς στον Ορχομενό. Το μνημείο τοποθετείται χρονικά περί το β' μισό του 9ου ή τις αρχές του 10ου αιώνα. Από ελάχιστα δείγματα τής αγιογρα­φίας, πού διασώθηκαν σε δύο στρώματα, συνάγεται ότι το δεύτερο στρώμα δύναται να τοποθετηθεί χρονικά στο 13ο αι. μ.Χ.

Υπάρχει εδώ εντοιχισμένη πέτρα με την αρχαία επιγραφή “ΧΑΙΡΕ”. Ο ναός εορτάζει την Δευτέρα του Πάσχα καθώς και στις 6 Αυγούστου, στην εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Γίνονται γάμοι, βαφτίσια και μνημόσυνα.

Το μη ολοκληρωμένο και εγκαταλειμμένο μοναστήρι που αντικρίζετε πιο πέρα χρησιμοποιείται από τον Σύλλογο Φιλοπροόδων για θερινές εκδηλώσεις.

Παρατηρείστε γύρω σας τους εκτεταμένους  αμπελώνες που έδωσαν στην Άσκρη την επωνυμία “πολυστάφυλος”. Ήταν οι γιοί του Αλωέα, από το Βιάννο της Κρήτης -όπου είχαν φυλακίσει τον Άρη- που έφεραν στην Άσκρη «τας βαθυχρώμους σταφυλάς». ‘Εκτοτε, η Άσκρη έχει τρεις τύπους σταφυλιών: τα άσπρα τα κόκκινα και τα μούχταρα.

Μέσα στα αμπέλια βρέθηκαν νομίσματα με την εικόνα του αυτοκράτορα Τίτου (που βασίλεψε από το 79-81 μ.Χ.). Αξίζει να σημειώσουμε ότι την άνθηση της Άσκρης κατά την Βυζαντινή περίοδο, την βεβαιώνουν οι περίφημοι αμπελώνες που αναφέρονται στο Κτηματολόγιο των Θηβών, η κατασκευή της μνημειακής εκκλησίας του Χριστού και ακόμη κάποια εντυπωσιακά κεραμικά προϊόντα τα οποία λέγονται "Πήλινα Αγγεία Άσκρης". Η φυλλοξήρα του ’60 οδήγησε σε ριζική αντικατάσταση των αμπελιών με αμερικανικό ανθεκτικό σε αυτήν υποκείμενο. Βασικό σταφύλι είναι το Σαββατιανό, ακολουθεί ο Ροδίτης, καθώς και πολλές ελληνικές και ξένες ποικιλίες. Σήμερα, οι κάτοικοι της Άσκρης ασχολούνται με την αμπελουργία και την ελαιοκομία, παράλληλα με την κύρια απασχόλησή τους σε υπηρεσίες και την βιομηχανία. Αξίζει να  σημειώσουμε ότι  ειδικά στον  τομέα της οινοποιείας η παράδοση της καλής ποιότητας συνεχίζεται και στις μέρες μας από σύγχρονα οινοποιεία όπως αυτό των αδελφών Ζαχαρία των οποίων τα εκλεκτά προϊόντα κατευθύνονται και προς τη διεθνή αγορά.